Crna Gora je zemlja  kontrasta  koji su smješteni na malom prostoru. Poznata je ljepota njenog mora, jezera, planina koji privlače goste sa raznih krajeva svijeta. Međutim, čak i u samoj Crnoj Gori kao da smo zaboravili na pojedine prirodne fenomene, kojih su uvijek željni ljudi koji su skloni avanturizmu ili “aktivnom turizmu”- a to su pećine. Sakrivena u vrletima Đalovića klisure u kanjonu Bistrice, 25 kilometara udaljena od Bijelog Polja, ispod Pešterske visoravni prostire se Đalovića pećina, poznata i kao Pećina nad Vražjim virovima – najveća pećina na Balkanu. 

 

 

 Kada se poslije desetak metara od ulaza svjetlom razbije gusta tama, otkriva se jedan drugi svijet, stvaran milionima godina. A on otkriva neslućene ljepote, koje samo priroda može da stvori. Pećina je jednako privlačna i za naučnike i za hrabre ljubitelje prirode. U pećini je potpuno svejedno da li je dan ili noć, tamo je uvijek vječiti mrak.  Prolaz kroz nju je veoma izazovan i traži dobru fizičku spremnost, ali i hrabrost. Naravno, bez dobrog vodiča i opreme i ne pokušavajte. Odmah vas dočekuje  strma litica. Sjaji se pod svjetlošću lampe, djeluje glatko, klizavo i nesavladivo. No, kad počne  penjanje, shvatate da je površina stijene hrapava jer je obložena kalcitnim naslagama, a kapi vode urezale su žljebove dovoljne da u njih ubacite prste nogu i ruku, ostalo je na vama. Slijedi novi uspon, a onda dva veća jezera. I preko jednog i drugog prelazi se uz pomoć konopa, ali i prilične vještine. Za nekoliko minuta pred vama se otvara čudo prirode. Stalagmiti i stalaktiti, pećinski kristali, draperije, na kojima se može svirati kao na harfi, sijaju pod svjetlošću lampi i reflektora. I najveći ukras stalagmit zvani "monolit", visok 17,5 metara. Riječi i fotografije to ne mogu opisati. Ovdje čovjek jednostavno shvati koliko je mali i prolazan.

 

 

 Prva istraživanja Đalovića klisure počeo je prije nešto više od pola vijeka profesor Petar Đalović. Taj posao su najčešće nastavljali beogradski i češki speleolozi. Iako još nije otkriveno kolika je njena stvarna dužina, a po nekim nagađanjima pretpostavlja se i čitavih 200 kilometara, ono što je do sada istraženo svrstava je u najlepše pećine na Balkanu, ali i u Evropi. Do sada je ispitano nešto manje od 20-ak kilometara pećinskih hodnika, lavirinata, sifona i dvorana koje su ucrtane u speleološke mape. Interesantno je da kad je svojevremeno u vode pećine sipana boja, ona je izbila na Juriškim vrelima u Crnoj Gori i kod manastira Sopoćani u Srbiji.

U pećini je uvijek ista temperatura - oko 12 stepeni, uz veliku vlažnost. Kažu da je pravi "blagoslov" za organizam provesti ovdje izvjesno vrijeme i da boravak u njoj podmlađuje.

 

Pećine i jame u Crnoj Gori

Akademsko-speleološko-alpinistički klub (ASAK) iz Beograda, koji proučava karstne terene istočne i jugoistočne Srbije, ali i terene u Crnoj Gori, na svom sajtu postavio je tabelu s najdužim i najdubljim pećinama i jamama u Crnoj Gori.

 

 

NAJDUŽE PEĆINE I JAME U CRNOJ GORI 

Naziv  

Dužina Dubina Lokacija Napomene

Pećina nad Vražjim virovima

 

10550 120 Peštersko polje, Bijelo Polje procjenjena dužina >11750m 

istražio SOB, od 1987.

Lipska pećina 3410 Dobrsko Selo, Cetinje

Njegoš pećina 3394 382 Njeguši, Lovćen istražili: MKTB (Mađarska), 2003-07.

Grbočica 2650 Trnovo, Virpazar

Začirska pećina 2180 Ceklin, Cetinje

Duboki do 2178 -506 Njeguši, Lovćen nova istraživanja: MKTB (Mađarska), 2003-07

Cetinjska pećina 1680 Cetinje

Džupanska pećina 1187 Lubnice, Berane

Dögös barlang 1100 -101 Njeguši, Lovćen istražili: MKTB (Mađarska), 

 

NAJDUBLJE JAME I PEĆINE U CRNOJ GORI 

Naziv  

Dubina Dužina Lokacija Napomene

Jama na Vjetrenim brdima

 

-775 Durmitor, Žabljak istražili: KKS Katowice 1984, i međuklupske ekspedicije 1985, 2002. i 2004. 

 

Kozí Díra -654 Krivošije, Orjen istražili: ZO ČSS 6-14 Suchý žljeb

(Češka), 2000-07.

Jama u Malom lomnom dolu

 

-605 Durmitor, Žabljak istražili: 

međuklupske ekspedicije 1984-85.

Duboki do -506 2178 Njeguši, Lovćen nova istraživanja: MKTB (Mađarska), 2003-07

Jamski sistem u Obrucinama

 

-464 Durmitor, Žabljak istražili: 

međuklupske ekspedicije 1984-85. 

Jama u Crkvenom dolu

 

-444 Moračka kapa, Nikšić istražili: DI V.M. Manda, 1994. (-393 m)

AKG Krakow, 2001-2005. (-444)

Jama u Pribatovom dolu

 

-395 Maganik, Nikšić istražio DI V.M. Manda, 1994. 

Jama u Majstorima -388 selo Majstori, Lovćen istražili: SD Proteus 1988, (-150 m) 

DI V.M. Manda, 2001-2003.

Njegoš pećina 382 (-350, +32) 3394 Njeguši, Lovćen istražili: MKTB (Mađarska), 2003-07.

Samo Lepo -321 Surutka, Durmitor, Žabljak istražili: AKG Krakow, 2004-07.